Vorige week hebben ambtenaren en politici van Haarlemmermeer een middag uitgetrokken om te luisteren naar de gedupeerden van de toeslagenaffaire. We keken de documentaire ‘Alleen tegen de staat’, waarin vier moeders hun verhaal vertellen. En we spraken twee ouders uit Haarlemmermeer die dit is overkomen. Ik ben diep onder de indruk van de verhalen van deze ouders. Het onrecht wat hen is aangedaan moet ruimhartig hersteld worden. Helaas gaat innen niet zo snel als teruggeven bij de belastingdienst. En om herhaling te voorkomen zal ook de gemeente moeten veranderen.
De overeenkomsten tussen de ouders waren opvallend. Ze werden door niemand geloofd. Niet door de belastingdienst, maar ook niet door andere overheden, vrienden en familie. ‘Je zult toch wel iets fout gedaan hebben, je wordt niet zomaar als fraudeur bestempelt’, hoorden ze voortdurend. Ze schaamden zich. En doordat de schuld aan de belastingdienst niet betaald kon worden en veel hulp werd geweigerd, stapelden de problemen zich snel op. Loonbeslag, meer schulden, baan kwijt, huwelijk kapot, ziek, huis weg, kinderen kwijt: levens verwoest.
Compenseren
Levens verwoest. Niet alleen van deze 6 ouders. Van tienduizenden ouders, in heel Nederland. Nu, 10 jaar of langer later, herkennen ze zichzelf niet meer terug. Ze zijn een ander persoon. Ze zien de schade bij hun kinderen en geven zichzelf daar de schuld van. Terwijl ze er niets aan konden doen. Ze zijn vermalen door de raderen van de overheid die hen had moeten beschermen.
Nu zijn ze erkend als gedupeerde en wachten ze op schadevergoeding. Die zal ruimhartig moeten zijn. Maar de schade is niet alleen financieel, en ook daar willen ze erkenning van. En een inspanning om die schade te herstellen en/of te compenseren. Wat de PvdA betreft doet de overheid alles wat kan voor deze ouders.
Voedselbank
De verhalen roepen veel vragen op. Want het zat, en zit, niet alleen mis bij de belastingdienst. Ook bij de gemeente vonden deze mensen geen gehoor. En er zijn meer mensen die niet in de kaders van de gemeente passen, maar die wel hulp nodig hebben. En daar recht op hebben. Hoe de gemeente kan veranderen om op het juiste moment de juiste hulp te bieden wordt nu onderzocht. Vorige week hebben we daar een stapje in gezet door vragen te stellen.
Op vrijdag werkte ik mee bij de voedselbank. En ik kwam een van de twee ouders die hun verhaal deden weer tegen. Ook nu nog is zij, en zijn vele andere gedupeerden, afhankelijk van die voedselbank om haar kinderen te eten te geven. Waarom moet dit zo lang duren? Het is een ongelooflijk falen, op enorme schaal. Onbegrijpelijk.
Nooit meer
De toeslagenaffaire was voor mij een van de redenen om me weer kandidaat te stellen voor een politieke functie. Want ik kon me niet voorstellen dat de Nederlandse overheid zulke onrechtvaardige beslissingen kon nemen. En dan ook nog op zo’n schaal. Ik ga me ervoor inspannen om ervoor te zorgen dat dit zich nooit meer herhaald.
